LEEUWARDEN - Friesland vergrijst sneller dan gemiddeld. Dat betekent meer kwetsbare ouderen met een zorgvraag en hogere zorgkosten. Intussen zijn er door personeelstekorten steeds minder zorgprofessionals en mantelzorgers om de zorg te leveren. Hoe zorgen we ervoor dat de zorg en ondersteuning kwalitatief goed, betaalbaar en beschikbaar blijft? Over die vraag buigt het Regionaal Zorgnetwerk Leeuwarden en omstreken zich. De eerste succesvolle pilots lopen inmiddels.
Om de zorg ook voor de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden, is het Integraal Zorgakkoord (IZA) in het leven geroepen. Bij het anders inrichten van de zorg staan twee thema’s centraal, namelijk passende zorg en regionale samenwerking.
Bij passende zorg gaat het erom die zorg te leveren die iemand echt nodig heeft, passend bij zijn of haar omstandigheden. Dat betekent niet alles wat kan, maar wel wat nodig is. De regionale samenwerking over ‘muren’ heen is nodig om die zorg te bieden op de juiste plek. Als dat kan thuis, als het nodig is in het ziekenhuis of een andere plek. Liefst zo soepel mogelijk zonder drempels, lange wachttijden en ingewikkelde bureaucratie.
Knelpunten oplossen
Binnen het Regionaal Zorgnetwerk werken uiteenlopende aanbieders van preventie, welzijn en zorg intensief samen rondom kwetsbare burgers. Met als ambitie meer gezondheid voor de burgers, een verbeterde (ervaren) kwaliteit van zorg, gelijkblijvende of afnemende zorgkosten en een grotere tevredenheid bij de zorgverlener. In de samenwerking wordt ook vooral gekeken waar knelpunten liggen, hoe deze opgelost kunnen worden en hoe voorkomen kan worden dat dingen dubbel worden gedaan.
Warme Zorgbrug
Er zijn inmiddels een aantal pilots gestart die hun vruchten voor de patiënt afwerpen. Zo zorgt ‘Warme Zorgbrug’ voor een soepele overdracht van patiënten die na een ziekenhuisopname naar huis gaan. De warme zorgbrug bestaat uit drie onderdelen: de warme overdracht vanuit de thuiszorg naar het ziekenhuis, de warme overdracht vanuit het ziekenhuis terug naar de thuiszorg en de mogelijkheid tot het inzetten van een preventief thuisbezoek. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om patiënten die niet direct reguliere thuiszorg nodig hebben, maar bij wie wel twijfel bestaat of iemand alle zorgadviezen zelfstandig kan uitvoeren. Een wijkverpleegkundige komt dan thuis om te kijken wat er kan, geeft tips en beoordeelt of er iets extra’s nodig is. Zo wordt een brug geslagen tussen de verpleegkundigen van het MCL en de thuiszorg en kan ook vroegtijdig worden ingegrepen als het niet goed dreigt te gaan. Deze transmurale samenwerking voorkomt veel heropnames en versnelt het uitstroom proces.
Acute respijtzorg
Wat als je mantelzorger acuut uitvalt en het thuis even niet meer gaat? In de huidige situatie ben je dan vaak aangewezen op respijtzorg via de gemeente en dat kost tijd. Voor de patiënt in acute situaties is dit vaak geen oplossing. Daarom start in de gemeente Leeuwarden een pilot met acute respijtzorg. KwadrantGroep stelt hiervoor bedden beschikbaar in De Hofwijck.
Een inwoner van de gemeente die dat nodig heeft, vanwege plotse uitval van de mantelzorger, kan tijdelijk terecht in De Hofwijck zonder tussenkomst of indicatiestelling van de gemeente. En zonder dat de huisarts heel veel telefoontjes moet plegen voordat er een oplossing is. Deze pilot is goed voor de cliënt en de mantelzorger, omdat er veel sneller passende zorg is. En voor de huisarts, omdat die veel efficiënter kan doorverwijzen.
Mooie samenwerking
De pilot acute respijtzorg laat zien dat samenwerking mooie dingen kan opleveren, zegt projectleider Barbara Lengkeek van KwadrantGroep. “Mantelzorgers zijn vaak op leeftijd en kwetsbaar. Als zij plotseling uitvallen, dan kan familie de zorg voor iemand niet altijd overnemen. Bij uitval van de mantelzorger is er dus een andere oplossing nodig. Het aanvragen van respijtzorg bij de gemeente kost tijd en die tijd is er vaak niet. Nu kan via het Coördinatiepunt Ouderenzorg Friesland (voorheen het ELV loket) snel een tijdelijke plek geregeld worden. Als de situatie thuis weer stabiel is, gaat de cliënt terug. Als blijkt dat dat geen optie is, dan bekijken we of er een intramurale plek beschikbaar is.”
Bij succes volgen er meer gemeenten
De pilot is op 1 september 2023 gestart en is een initiatief van zorgverzekeraar De Friesland, de gemeente Leeuwarden, Amaryllis, het Coördinatiepunt Ouderenzorg Friesland en de zorginstellingen die bij het Coördinatiepunt betrokken zijn: KwadrantGroep, Noorderbreedte, Alliade, ZuidOostZorg en Patyna. Voorlopig kunnen alleen cliënten uit de gemeente Leeuwarden gebruik maken van acute respijtzorg. Als de pilot een succes is, volgen meer gemeenten.
